پیش‌بینی وضعیت 18 خودرو تا پایان سال
اخیراً شورای رقابت روش جدیدی در قیمت‌گذاری خودروها در پیش گرفته است. این روش برخلاف پیش‌بینی شورا، باعث تعادل در بازار نشد و انتقادات بسیاری را متوجه این شورا کرد. این انتقادات تاکنون باعث نشده است که شورا در روش خود تغییری ایجاد کند و به نظر هم نمی‌رسد که حداقل در کوتاه‌مدت قصد تغییر رویه داشته باشد. بر اساس بررسی‌هایی که انجام شده است، شیوه جدید شورا، نه‌تنها انتظارات شورا را برآورده نکرده، بلکه افزایش قیمت‌ها را نیز در پی داشته است و ادامه این شرایط می‌تواند منجر به رخ دادن رویدادهای مهمی در صنعت خودروی کشور شود.
قصد داریم در این مقاله، موضع جدید شورای رقابت، علل عدم موفقیت آن و به‌طورکلی دلایل عدم تعادل در بازار خودرو را مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه، درمورد 18 خودروی گران شده و سرنوشت آن‌ها نیز صحبت خواهیم کرد. اما پیشنهاد می‌کنیم برای مطالعه نقد و بررسی‌های مختلف و مقایسه انواع خودروها با یکدیگر به مجله همراه مکانیک که به‌روزترین مجله تخصصی خودرو کشور است، می‌تواند اطلاعات زیادی را در زمینه خودرو با شما به‌اشتراک بگذارد.
شورای رقابت و وعده‌هایی که محقق نشدند
آن‌گونه که شورای رقابت گفته است، افزایش قیمت خودروها و به‌طورکلی تغییر رویه این شورا، با سه هدف اصلی انجام شده است. طبق گفته شورای رقابت، عدم همخوانی قیمت تمام‌شده و قیمت نهایی، باعث زیان به خودروسازان کشور شده که همین موضوع منجر به عدم توسعه در محصولات تولیدی این شرکت‌ها شده است. همچنین گفته می‌شود که خودروسازان، با توجه به این ضرر و زیان‌ها، نمی‌توانند محصولات ناقص خود را تکمیل کنند. هدف اول شورای رقابت از اتخاذ تصمیمات جدید، جبران زیان‌های واردشده به خودروسازان اعلام شده است.
از طرفی شورای رقابت می‌خواهد که خودروسازان را به تولید بیشتر خودرو ترغیب کند و در واقع از تصمیمات جدید خود به‌عنوان انگیزه‌ای برای خودروسازان به‌منظور افزایش تولید نام برده است. هدف سوم نیز ممانعت از فعالیت دلال‌ها و واسطه‌ها در بازار خودروی کشور عنوان شده است.
هیچ‌یک از این اهداف تاکنون به‌طور کامل تحقق پیدا نکرده‌اند و همین امر، بروز انتقادات زیاد مطرح‌شده را موجه نشان می‌دهد. شاید بتوان بزرگ‌ترین منتقد شورای رقابت را سازمان بازرسی کل کشور نامید. به نظر می‌رسد اگر در کوتاه‌مدت، تعادل مورد انتظار در بازار خودرو حکم‌فرما نشود، باید منتظر واکنش این سازمان در مقابل تصمیمات شورای رقابت باشیم. درصورتی‌که سازمان بازرسی کل کشور، تصمیمی بر لغو شیوه‌های جدید شورای رقابت بگیرد، شوک بزرگ دیگری بر بازار وارد خواهد شد که تبعات زیادی خواهد داشت.
صرف‌نظر از این که در واقع کدام یک از این نهادها رویه بهتری در قبال صنعت خودروی کشور اتخاذ کرده‌اند، همین عدم یکپارچگی در تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند اثرات منفی بر بازار داشته باشد. اتخاذ تصمیمات جدید توسط شورای رقابت، حتی باعث ایجاد التهاب در بازار شد و افزایش قیمت خودرو را نیز در پی داشت. این افزایش قیمت، واکنشی طبیعی به تصمیمات شورا بود زیرا افراد سعی می‌کنند که قبل از رسیدن موج کاهش قیمت، میزان ضرر خود را در معاملات تا حد امکان کم کنند و همین عامل روانی، باعث افزایش قیمت و التهاب بازار شد.
چرا تصمیمات شورای رقابت باعث تعادل در بازار نشد؟
تصمیمات شورا نه‌تنها تاکنون کارساز نبوده‌اند، بلکه بسیاری از کارشناسان معتقدند که حتی در آینده‌ای نزدیک نیز نمی‌توان انتظار متعادل شدن بازار را داشت. می‌توان سه علت زیر را از دلایل اصلی کم اثر بودن تصمیمات شورای رقابت نامید:
بازار خودرو برای ماه‌ها دچار اختلالات فراوان بوده است و از بسیاری جهات در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. درنتیجه نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت، تمام مشکلات بازار برطرف شود.
از طرفی چون خودروهایی که مشتریان قبلا ثبتنام کرده‌اند هنوز با همان قیمت تحویل داده می‌شوند و قیمت‌های جدید هنوز ابلاغ نشده‌اند، در عمل، تغییری در بازار به وجود نیامده است.
بعضی از ارگان‌های مسئول، هنوز به‌طور کامل با تصمیمات شورای رقابت موافقت نکرده‌اند و احتمال بازگشت رویه شورا به همان شکل سابق وجود دارد. همین ابهام باعث شده است که بازار آزاد، به‌طور کامل تحت تاثیر شیوه‌های جدید قرار نگیرد و شاهد اثرگذاری جامع و همه‌گیر تصمیمات نباشیم.
ابهام در سرنوشت 18 خودروی گران شده
موضوعی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده، سرنوشت خودروهای گران شده است. پذیرش یا عدم پذیرش تصمیمات شورای رقابت می‌تواند درروند بازار خودرو، بسیار تعیین‌کننده باشد. اگر تصمیمات شورای رقابت توسط سایر نهادها مورد پذیرش قرار گیرد و شیوه جدید به‌عنوان مرجع قیمت‌گذاری قلمداد شود، می‌توان شاهد اتفاقات خوبی در بازار خودرو بود. قیمت خودرو کم‌کم کاهش پیدا می‌کند و از طرفی دست واسطه‌ها از بازار آزاد کوتاه می‌شود که این اتفاق، یک قدم بسیار بزرگ در ایجاد آرامش در بازار خواهد بود. البته ذکر این نکته ضروری است که برای مشاهده نتایج و پیامدهای این تصمیمات در بازار خودرو، باید صبور بود و نمی‌توان در کوتاه‌مدت انتظار تغییرات بزرگ را داشت.
اما ادامه روند کنونی بازار، می‌تواند منجر به افزایش انتقادات شود. عدم همراهی سایر نهادها با شورای رقابت و گسترده شدن موج انتقادات به سمت آن، می‌تواند منجر به عقب‌نشینی شورا از تصمیمات خود شود. بازگشت شورا به شیوه‌های سابق، خبر خوشی برای واسطه‌ها خواهد بود و باعث می‌شود که شرایط غیرواقعی عرضه و تقاضا که بر بازار حکم‌فرما بود، ادامه پیدا کند.
جمع‌بندی
شرایط بازار خودرو در چند ماه گذشته بسیار کم‌سابقه بوده است. شاید برای اولین بار است که خودروسازان و شورای رقابت در یک جبهه قرار گرفته‌اند و این موضوع می‌تواند در بلندمدت باعث آرامش بازار خودروی کشور شود. از طرف دیگر، باوجود انتقادات، شورای رقابت بر اجرای تصمیمات خود پافشاری می‌کند و همین امر می‌تواند سایر نهادها را به همراهی با این شورا تشویق کند. به‌علاوه، به نظر نمی‌رسد که نهادهای ناظر، خواهان تغییر رویه شورای رقابت باشند. همه این مسائل، نشان از عدم بازگشت شورا به شیوه‌های سابق است و همان‌طور که گفتیم این موضوع می‌تواند در درازمدت، بازار خودروی آرام و بدون التهابی را برای ما به ارمغان آورد.
/پایان رپورتاژ آگهی/